#90seconds (5) - Pawel Szymanski

Een toneel zonder musici, een concertzaal zonder muziek. Dit was de realiteit in de afgelopen Corona-maanden. Gelukkig mogen er weer voor kleine groepen concerten worden gegeven. Maar nog lang niet iedereen kan, mag of durft. Om die muziekliefhebbers te bedienen is Matangi het #90seconds project begonnen.

Gebaseerd op de roman ‘Melodien’ van Helmut Krausser, is Matangi Quartet op zoek naar de in het boek 26 verloren gewaande ’geheime melodieën’ met mysterieuze helende krachten. Componisten van over de hele wereld doen mee in deze zoektocht en componeren een melodie in een stuk van 90 seconden voor strijkkwartet. (lees meer)

Voor mijn 19e verjaardag kreeg ik van mijn lieve vriend en fantastische jazz-violist Jeffrey Bruinsma een cd die mijn leven veranderde. Een paar jaar daarvoor hadden we samen naar het prachtige album’The Juliet Letters’ van Elvis Costello en het Brodsky Quartet geluisterd en ik was meteen verliefd geworden op de ‘sound’ van het kwartet en de vrijheid die de kwartetleden durfden te nemen tijdens het muziekmaken. Dus dacht Jeffrey dat ik de cd ‘Lament’ van het Brodsky Quartet ook wel mooi zou vinden. Maar hij had het mis. Ik vond het ongelofelijk. Ik viel van mijn stoel. De grote klank van het kwartet en toch zo fragiel en expressief was adembenemend.
Er was één stuk wat ik bijzonder mooi vond: ‘Five Pieces’ van Pawel Szymanski. Het eerste deel start met een ritmisch gegeven en eindigt met dronken over elkaar buitelende glissandi voor het hele kwartet. Het klink een beetje alsof je op de synthesizer een akkoord aanslaat en dan met de pitch knop van de ene naar de andere noot glijdt. Hoe konden vier mensen zo’n waanzinnige klank creëren en ook nog zo ontzettend samen?!

Het tweede deel is een vreemde melodie die door de verschillende instrumenten heen voert en het derde deel neemt je mee naar een wereld vol flageoletten en flarden van melodieën die klinken als herinneringen van Bach. Het vierde deel is een echte uitdaging voor strijkkwartet. Iedereen speelt dezelfde hels moeilijke prelude, maar dan één zestiende noot na elkaar. Strijkkwartetten proberen altijd zo goed mogelijk samen te spelen zodat dit stuk je het gevoel geeft dat je de hele tijd elkaar achterna zit. Het laatste deel is een schreeuw van de eerste viool, maar de andere spelers lijken hem of haar niet te kunnen vinden. Zij spelen pijnlijk langzame glissandi en de eerste viool blijft in dubbelgrepen roepen in de leegte. Uiteindelijk geeft de eerste viool op en eindigen de andere kwartetleden in een fade out.

Dit fantastische stuk heeft ervoor gezorgd dat ik strijkkwartet wilde spelen. Zonder deze cd en de compositie van Szymanski weet ik niet hoe mijn muzikale loopbaan eruit had gezien. Daarom ben ik zo ontzettend trots dat Pawel speciaal voor ons een stuk heeft geschreven voor ons #90seconds project. Dankjewel, Pawel, voor je inspiratie en je prachtige muziek.

Maria-Paula Majoor

(bekijk de #90seconds videos hier)
(lees de andere blogposts hier)